Yaşadıkça görülen, duyulan ve tadılanlar

  "Yıllar cildi buruşturabilir ancak heyecanların bitişiyle ruh buruşur." demiş bir "iyibilmiş"(*). Vardır böyle tumturaklı lâflar, her yerde karşılaşabilirsiniz, internet salgınıyla birlikte cep telefonunuza bir mesaj olarak da düşebilir âniden. Artık yazı yazmak gibi "yorucu" işlerle uğraşmanıza gerek yok. Birisi biryerlerden böyle lâfları bulup bir "görüntü" hâline getiriyor, siz yazmak zahmetine katlanmadan, ne nârin parmaklarınızı, ne de obez beyninizi yormadan şıp diye gönderiveriyorsunuz bu görüntü levhalarını. Bayramlarda, özel günlerde... Oysa yazmak başka, bambaşka bir iş, bir vârolma hâlidir. Yazdığınızda kendinizden birşeyler katarsınız yazıya. Kelîmelerin dizilişi sizi anlatır karşınızdakine. Yazmak, görüntü levhalarının konfeksiyon mağazasından usta bir terzi dükkânına terfi ettirir sizi. Boyunu kısaltarak, belini daraltarak üzerinize uydurulan hazır giyim sıradanlığından üzerinize göre biçilip dikilmiş bir elbisenin fevkalâdeliğine...

Sürekli güncellenmektedir. Alaturka Bâzı "sözlük"lerde "Eski Türk töre, 'alışkı' ve yaşama biçimine göre olan", "dünya görüşü ve yaşam biçimi, davranışı güne uygun olmayan, yöntemsiz, ilkesiz, düzensiz (kimse, tutum)" gibi karşılıklar verilmesi TÜMÜYLE YANLIŞ ve dahi insafsızlıktır. Kelîme, İtalyanca " A la Turca" dır ve kelîme karşılığı TÜRK GİBİ demektir. Sözlük mânasına gelince, eğer bir kelîmenin başına geliyorsa, o kelimeye "Türk usûlü, Türk tarzı" mânasını katar. Misal, "alaturka müzik" "Türk usûlü müzik" demektir. Nitekim Wolfgang Amadeus Mozart, 11 numaralı la majör piyano sonatının (K. 311) 3. bölümünü "Rondo alla Turca " (Türk usûlü rondo) olarak isimlendirmiştir. Kimliğinde Türk vatandaşı yazan bir sinema oyuncusu "Türk olarak doğmayı ben seçmedim"  mealinde bir lâf ederken Türk olmaktan nasıl utanıyorsa, yukarıdaki "sözlük" ifâdeleri de aynı kapıya çıkar mâhiyettedir...

Âsumanî atlasa bir ucundan safran dökdüğü saatlerde güneşin İçimin binrenkli kağıdına gözlerimle çizerdim sûretleri eskiden.. oysa tebeşirle çizilmiş bir resim gibi sûretin ... sûretin ki siyah üstüne beyaz hem ve bilmemek zehriyle müzeyyen ve hem her ân silinmek ihtimâliyle yaralı.. Varılmaz menziller gibi olsa da bilmek Seni bulmak ümîdi Ve sensin zannıyla bakdım bütün yüzlere.. Yüzler şeklini kaybederken her dönemeçde eskiden Şimdi her köşe başının yükü bir ihtimal bulmak.. İhtimâlin kapısı hep aralık olurdu eskiden ve nârin bir el silerdi “yasak” kelîmesini ân’ın lügâtinden... Zaman bizden aldı bütün sırrını .. Her nisan ipek bohçalarda rüzgar bulurdum eskiden Rüzgar ki ayandı             yüzler gibi Serindi... Gelmeyeni beklemek ihtimâli tutuşturdu da Şimdi Nemrut ateşiyle yanmakda nisan.. Sorma, bu aynı nisan mı diye değil.. Demek zaman bizden aldı bütün sırrını... B...

her gün -ki o gün seni dünyaya hediye eden gündür- bir adam şükredecek bir bâdem çiçeği yüklü ince dal'ı dünyâya vâr etdiği için şükredecek vâr oluşuna her gün... tebessüm bin yılın meskûnu olarak serin ve berrak gecelerin huzurunu ve içimin siyahını yokeden bir tül rüzgârı verir bu bâdem çiçeği müptelâsı geç zamanların seyyahına ve o tebessüm her zaman zerresini gönlünün pertavsızı ile devâsa kılar da bana bin kerrat bin kerrat bin çiçek veyâ mâvi ışık veyâ tüy gül yaprağı mesâbesinde güzel ve nârin ve râna ve müstesnâ ve lezîz ve iyi ve hoş ve herne vâr ise lügâtında insanın iyiye dâir hepsi misilli bir mutluluk ânı olarak zerkeder ruhumun bin yıllık boşluklarına... zaman, herşeyden azâde toz pembe bir bâdem çiçeği yaprağı olur bu geç zaman seyyahına uzun ve boş çöl yollarından sonra bulduğu bâdemlik vahânın “sen” serinliğinde içimi bilinmezi bilinire çevirip gül yaprağı vasfında sen duygu...

Girizgâh ölüdeniz girdaplarının yorgunu bir geç vakitde denize pek uzak bir kurak vâdide bir küçük martı ile tesadüf etdi geceleyin.. incecik bir daldan damlayacak yağmur damlası gibi ürkekdi martıcık; öylece durdular.. martı, elbisesi tereddüdden bir dikkatle süzüyordu adamı.. kelâmdan başka herşey sükûndu gecenin içinde ve hayâllerden başka; ölüm ânına saklanan hayâllerden.. gece sükûndu.. zifiri sükûn.. *** yorgun yollar her gece o ıssız ve kurak vâdiyi kervansaray eyledi sessizce ve isteyerek ve merakla ve o küçük martıyı görmek umudu ile... martı her gece geldi o ıssız ve kurak vâdiye ve her geçen gün anladı ki bulunduğu daldan kopmakdan korkmuyordu.. ürkekdi martıcık hâlâ, yorgun adama güvenir gibi olsa da.. zamanla adam, martının beyazrengini de gördü gecenin içinde.. sükûn gecelerinin kısa süren serencâmı ve küçük beyaz martının serencamının hikâyesidir bu.. Cihet-i târif Kalamış'ta akşamın gölgesi Salacak'da kızkulesinin ışıkları, Mısırçarşısı'nda s...

Bir yaz gecesi, saat geceyarısını çoktan geçmişti. Mendelssohn'un keman konçertosunu dinlemek istedim.(*) Gecenin zifiri sessizliği kemanın sesi ile dolmuştu. Bir koltuğa oturdum. Başımı çevirmeden arkamdaki kitaplığın şiir rafından rastgele bir kitap aldım. İsmet Özel'in Erbain isimli şiir kitabıydı. Kitabı araladım, Amentü isimli şiir çıktı karşıma, okumaya başladım. "İnsan eşref-i mahlûkattır derdi babam bu sözün sözler içinde bir yeri vardı ama bir eylül günü bilek damarlarımı kestiğim zaman bu söz asıl anlamını kavradı" O da ne? Daha önce de defalarca okuduğum bu sözlerin birden "asıl anlamını" kavramıştım! "damar kesildi, kandır akacak ama kan kesilince damardan sıcak sımsıcak kelimeler boşandı" Satırlarını okurken birden damarlarımdan kelîmeler boşandı. "Dilce susup bedence konuşulan bir çağda biliyorum kolay anlaşılmayacak" diyordu şâir ve bu satırlarını okuduğumda pek çok şeyi kolayca anlamı...

"Politika yazacakken yanlışlıkla poetika yazmışlar" diye düşünüyorsanız, bu yazıyı okumak için vaktinizi harcamayın. Evet, şiir hakkında konuşmaya geldi sıra. "Şiir nedir?" sorusu pek kadim bir sorudur ve cevabı da bir o kadar muhtelif. Bu cevaplar içinde en ilginci Necip Fâzıl Kısakürek'in şu sözü olsa gerektir: " Arı bal yapar fakat balı izah edemez. " Bir şair şiir yazar ama şiir nedir sorusuna cevap veremeyebilir; sanatçı ile eleştirmen farkı gibi. Eleştirmen sanatı bilir ama sanatçı değildir. Dilâver Cebeci ise " Şiir izâh edilmemeli, ona sâdece yaklaşılmalıdır ." diyor. Hülasa, bu soruya bir çok cevap verilebileceğini biliyorum; kişinin durduğu yere, hissedişine, kabûllerine ve daha birçok kritere göre şiire yüklenen mânâ değişecektir. Ben de kendi kabûllerime göre şiire bir mânâ yükleyeceğim elbette. Çok uzun girizgâhlara, zemin hazırlamalara gerek duymadan; "ama"ların, "lâkin"lerin, "fakat"ların batak...